Moederskind

Tot ver in de jaren zestig, zeventig van de vorige eeuw waren er zogeheten doorgangshuizen in Nederland. Kraamklinieken voor ongehuwde moeders. Vrouwen en meisjes die ‘niet in staat’ werden geacht voor hun kind te kunnen zorgen. Of voor wie de schande van een kind te groot was. Na hun bevalling moesten ze onmiddellijk hun kind afstaan, voor adoptie, vaak zonder enig verder contact. In de periode tussen 1956 (invoering van de adoptiewet) en 1984 (invoering van de abortuswet) zijn op deze wijze ongeveer 15.000 kinderen geboren. Althans, dat is een schatting van de overheid. Vermoedelijk gaat het zeker om 25.000 afstandskinderen.

Eind 2019 startte een rijksonderzoek naar het reilen en zeilen van de doorgangshuizen, vooral naar de rol van de overheid daarbij. Dat onderzoek is intussen gestaakt en wordt momenteel opnieuw ingericht.

Moederskind is geïnspireerd op de verhalen van kinderen die destijds op die wijze zijn geboren. Over de enorme druk op meisjes en vrouwen om afstand van hun kind te doen, over de kinderen die in een adoptiegezin geplaatst werden met een nieuwe naam, een nieuwe identiteit, over hun zoektocht en hun verlangen de verbroken band met hun biologische moeder (en/of vader) te herstellen.

In de ruim tweejarige voorbereiding van Moederskind spraken regisseur Anouk van den Berg en tekstschrijver Peter Dictus met enkele tientallen mensen uit heel Nederland die als ‘afstandskind’ in doorgangshuizen als Moederheil zijn geboren. Deze gesprekken leidden onder meer tot de samenstelling van de cast van Moederskind: vier mensen die destijds in Moederheil zijn geboren. Al vroeg in het proces werd het Bredase gezelschap Dansnest erbij gehaald. De choreografen Neel Brans en Nana van Moergestel ontwikkelden met drie dansers een idioom, gebaseerd op thema en locatie. Daarnaast werd acteur Jasper Koopmans aangetrokken, als ‘de man die het allemaal gedaan heeft’.

Moederskind speelde tien keer van 27 mei tot en met 12 juni, in de voormalige tuin van het doorgangshuis Moederheil aan de Valkenierslaan in Breda, het enige bestaansbewijs van de geboorteplaats van vele ‘onbekende’ kinderen. Geen historische reconstructie, eerder een voelbare link met iets van alle tijden: wat gebeurt er met mensen als ze ongevraagd verplaatst worden?

spel en dans
Marie Angelique – Annemiek Lambregts
Emanuela – emmy van Schalkwijk
Gepke – Eugénie Smits van Waesberghe
Jean-Pierre – Wilko Vermuë
Jasper Koopmans, Felicia Kuijper (3-4 juni: Lili Kok), Annelies Mertens, Charlotte Thijssen, Anouk van den Berg (stemmen van moeders)

samenstelling Anouk van den Berg (regie) en Peter Dictus (tekst)
choreografie Nana van Moergestel en Neel Brans | Dansnest
geluidsbeeld en muziek Bram Schouw | Studio Solo
vormgeving Marc Joosen (licht), Robin Schijfs (beeld), Anouk van den Berg & Nana van Moergestel (kleding)
grafische vormgeving Gijs Martens | Studio Mieters
fotografie Rob ten Broek
social media Stephanie Bastiaansen | Storm Communicatie
trailer Dax Thuijs
productie Bureau Pees i.s.m. Dansnest en De Gisting

publieksbegeleiding & hospitality
Mieke Bastiaansen, Aukje Berk, Anouk Blocks, Annemarie Brosens, Pieter Dictus, Suus van Dort, Erick Geene, Eva Geene, Paul van Gestel, Liesbeth Godrie, Roos van den Heuvel, Peter van der Heijden, Linda van den Hombergh, Maarten Kulk, Marieke Pluimakers, Irma Rens, Rick Rosendahl, Anneke Sluimer, Irene de Smit, Dorus Valk, Bep Verdaasdonk, Jules Vereecken, Rianne Verhaeren, Lianne van der Wel, Roelien van der Wel, Ruud van de Wouw e.a.